W dniu 14 lutego 2017 roku w Sekretariacie Copa-Cogeca odbyło się posiedzenie grupy roboczej „rozwój obszarów wiejskich”. Z ramienia Krajowej Rady Izb Rolniczych w posiedzeniu uczestniczył Mirosław Drygas. Na początku posiedzenia przewodnicząca grupy roboczej przedstawiła w kilku zdaniach wydarzenia odnośnie rozwoju obszarów wiejskich w których brała udział wraz z przedstawicielami Sekretariatu. Następnie Sekretariat przedstawił rezultaty wydarzenia Copa-Cogeca dotyczącego obszarów o naturalnych ograniczeniach.
Kolejnym tematem podjętym podczas zebrania była kwestia wdrażania WPR. Sekretariat przedstawił prezentację dotyczącą tego tematu. W prezentacji Sekretariat odniósł się do definicji młodego rolnika i zmiany Art.2 odnoszącego się do daty rozpoczęcia działalności. Zgodnie z informacjami Komisja Europejska proponuje uznać datę rozpoczęcia procesu jako datę rozpoczęcia działalności. Informacja ta nie jest jednak wystarczająco precyzyjna i Komisja Europejska uzupełniła, że zmiana w tym artykule będzie zależna w szczegółach od legislacji na poziomie krajowym. Komisja Europejska zaproponowała również poprawkę odnośnie Art.16 odnośnie promocji na rynku wewnętrznym gdzie z zgodnie z nowym zapisem możliwe będzie również zastosowanie tego przepisu do działań na rynkach zewnętrznych. Kolejna poprawka przedstawiona przez Komisję dotyczy art.17 co do zastosowania instrumentów finansowych, gdzie narzędziami finansowymi będą również te, które nie są na liście w Aneksie.
Następnie eksperci podjęli dyskusję odnośnie wdrażania środków rozwoju obszarów wiejskich w poszczególnych krajach członkowskich. Delegacje przedstawiły najważniejsze problemy związane z wdrażaniem tej polityki. Szczególną uwagę zwrócono na kwestie płatności w tym filarze, które są wyjątkowo opóźnione. Eksperci pokreślili również, że koperty finansowe w niektórych państwach członkowskich zostały już wykorzystane i nie ma już środków finansowych na dalsze działania w ramach programów rozwoju obszarów wiejskich na kolejne lata. Eksperci zwracali również uwagę na problemy techniczne związane z realizacją programów i złożoność wniosków do wypełnienia dla indywidualnego rolnika. W niektórych przypadkach tylko zrzeszeni w spółdzielnie rolnicy mogą składać wnioski w ramach programów rozwoju obszarów wiejskich.
W Polsce jeśli chodzi o programy rozwoju obszarów wiejskich ogólnie rzecz biorąc tempo wypłat spadło. 8% środków finansowych zostało wypłaconych, większość z nich dotyczy obszarów o niekorzystnych warunkach. Zapotrzebowanie na programy związane z rozwojem rolnictwa ekologicznego również spadło o 10% w skali rocznej ze względu na degresywność tej płatności, potwierdził Mirosław Drygas przedstawiając sytuację II filaru w Polsce.
Następnie eksperci podjęli dyskusję w celu przygotowania i przedstawienia projektu stanowiska Copa-Cogeca w sprawie instrumentów finansowych. Zebrani zgodnie potwierdzili potrzebę komplementarności tych instrumentów wobec innych już istniejących. Kwestią kluczową jest poziom wdrażania tego typu narzędzi, który na dzień dzisiejszy nie jest taki sam w różnych krajach członkowskich. Eksperci zgodzili się również, że narzędzia te powinny być elastyczne, łatwe we wdrażaniu i uzupełniające już działające granty. Propozycja stanowiska w tej kwestii zostanie przedstawiona na najbliższym posiedzeniu koordynacji politycznej a następnie przyjęta podczas kwietniowego Prezydium Copa-Cogeca.
Podczas popołudniowej sesji zaproszony do udziału w posiedzeniu dr Falk Hohmann, kierownik działu saksońskiego ministerstwa środowiska i rolnictwa przedstawił prezentację dotyczącą przekierowania funduszy EFRROW po 2020 roku tzw. EAFRD- RESET. W swojej prezentacji Pan Hohmann nakreślił przyczyny z jakich wynikają potrzeby wprowadzenia radykalnych zmian i zresetowania aktualnie funkcjonującego systemu. Jego zdaniem należy stworzyć nowe ramy prawne tak aby można było skupić się na wynikach i mieć pełną pewność prawną tak aby uniknąć przeprowadzania kilku audytów w ciągu roku. Zgodnie z propozycją Pana Hohmanna nowy system miałby się skoncentrować na osiągnięciu celu a nie na poprawnie wykonanej procedurze. Idzie za tym zmniejszenie określonych celów i lepsza koncentracja na ich osiągnięciu jak również zmniejszenie audytów do jednego na rok.
W ostatniej części posiedzenia Sekretariat przedstawił informacje na temat aktualnych dyskusji dotyczących przyszłej WPR, zwracając przy tym szczególną uwagę na kwestię niedawno rozpoczętych konsultacji społecznych w tym zakresie. Przedstawiono również projekt stanowiska Copa-Cogeca w sprawie deklaracji Cork 2.0 i związanej z tym przyszłości polityki rozwoju obszarów wiejskich.
Na zakończenie posiedzenia eksperci pochylili się nad kwestiami prac grupy ekspertów wysokiego do spraw uproszczeń dla beneficjentów EFIS.
Małgorzata Verset - Biuro KRIR w Brukseli