Relacja z prac Sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w czasie 42. posiedzenia Sejmu

24 maja 2017 (środa),

godz. 12:30 Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie (z uwzględnieniem wniosku Krajowej Rady Izb Rolniczych) ustawy o ochronie prawnej odmian roślin. - uzasadnia Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi

W posiedzeniu udział wzięli: pani Ewa Lech podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi wraz ze współpracownikami, pan Andrzej Chodkowski główny inspektor ochrony roślin i nasiennictwa, pan prof. dr hab. Edward S. Gacek dyrektor Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych, pan Paweł Kochański prezes zarządu Agencji Nasiennej Sp. z o.o. wraz ze współpracownikami, pan Wojciech Błaszczak prezes zarządu Hodowla Roślin Strzelce Sp. z o.o., wiceprezes Polskiej Izby Nasiennej, pan Herbert Czaja prezes Izby Rolniczej w Opolu, pan Wiktor Szmulewicz prezes i pani Katarzyna Szczepaniak dyrektor biura Krajowej Rady Izb Rolniczych.

W ustawie uwzględniono postulowaną przez Krajową Radę Izb Rolniczych możliwość użycia do siewu materiału z rozmnożeń własnych odmiany chronionej, bez uiszczania opłat. Przewiduje się również zwolnienie posiadaczy gruntów rolnych oraz organizacje posiadaczy gruntów rolnych z obowiązku przekazywania hodowcom albo organizacjom hodowców pisemnej informacji dotyczących wykorzystania materiału siewnego ze zbioru, który został uzyskany w gospodarstwie rolnym i użyty na terenie tego samego gospodarstwa rolnego. Panowie prezesi Herbert Czaja i Wiktor Szmulewicz podnieśli, iż dla realizacji zamierzenia ustawodawcy konieczna jest modyfikacja treści poprzez wyłączenie pozostawionego w ustawie artykułu nakazującego na żądanie hodowcy przekazanie informacji dotyczącej ilości materiału siewnego ze zbioru, który został uzyskany w gospodarstwie rolnym.

Dążąc do szybkiego przyjęcia ustawy przedstawiciele samorządu rolniczego panowie Wiktor Szmulewicz i Herbert Czaja przystali na propozycję pana posła Jana Krzysztofa Ardanowskiego aby wniosek w sprawie wyłączenia pozostawionego w ustawie spornego artykułu przedstawić do rozważenia senackiej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Na tym samym posiedzeniu Komisja negatywnie zaopiniowała wniosek Klubu Parlamentarnego Polskie Stronnictwo Ludowe o przedstawienie na posiedzeniu Sejmu informacji Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na temat systemu informatycznego obsługującego wypłaty dopłat bezpośrednich dla polskich rolników.

godz. 14:30 pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o spółdzielniach rolników (druk nr 1425).

W posiedzeniu udział wzięli: pan Jacek Bogucki sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi wraz ze współpracownikami, pan Witold Boguta prezes Krajowego Związku Grup Producentów Owoców i Warzyw, pan Marcin Martynowski główny specjalista do spraw spółdzielczości rolniczej w Krajowej Radzie Spółdzielczej, pan Leszek Świętalski sekretarz generalny Związku Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej, pan Jarosław Komża ekspert Związku Powiatów Polskich, pan Jacek Podgórski Dyrektor Instytutu Gospodarki Rolnej, samorząd rolniczy reprezentował pan Herbert Czaja prezes Izby Rolniczej w Opolu.

Projekt ma na celu kompleksowe uregulowanie zasad i sposobu funkcjonowania spółdzielni rolników i ich związków oraz stworzenia zachęt do powoływania przez rolników tego typu podmiotów poprzez m.in. wyłączenie ich z niektórych obowiązków fiskalnych. Do szczegółowego rozpatrzenia projektu Komisja powołała podkomisję nadzwyczajną, której przewodniczącym został pan poseł Zbigniew Dolata.

25 maja 2017 (czwartek),

godz. 10:30 wspólne posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi i Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa 

Komisje: Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa oraz Rolnictwa i Rozwoju Wsi, przewodniczącego Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, rozpatrzyły:– informację Ministrów: Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Środowiska na temat unijnych dopłat wodno-środowiskowych dla właścicieli gospodarstw rybackich, z uwzględnieniem niepokojących informacji o cofnięciu unijnego wsparcia dla rolników-hodowców karpia

W posiedzeniu udział wzięli: pani Anna Moskwa podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, pan Mariusz Gajda podsekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska, pan Tomasz Tereszkiewicz dyrektor Departamentu Wsparcia Rybactwa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, pan Krzysztof Karoń prezes zarządu Związku Producentów Ryb, pan Sławomir Litwin przewodniczący Rybackiego Sztabu Kryzysowego, pan Jacek Podgórski dyrektor Instytutu Gospodarki Rolnej, pan dr hab. Robert Gwiazda profesor Instytutu Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk w Krakowie, pan dr inż. Andrzej Lirski pracownik naukowy Instytutu Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie.

Podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej – pani Anna Moskwa poinformowała zebranych, że ministerstwo planuje wstrzymanie wdrożenia działania 2.5 „Akwakultura świadcząca usługi środowiskowe” z Priorytetu II „Wspieranie akwakultury zrównoważonej środowiskowo, zasobooszczędnej, innowacyjnej, konkurencyjnej i opartej na wiedzy”, zapisanego w Programie Operacyjnym Rybactwo i Morze 2014-2020. Decyzja o relokacji środków finansowych została podjęta po wielomiesięcznej analizie i uwzględnieniu potrzeb poszczególnych gałęzi sektora rybactwa – rybactwa morskiego, akwakultury i przetwórstwa. W efekcie wstępna decyzja zakłada przesunięcie środków z działania 2.5 na rzecz Priorytetu I „Promowanie rybołówstwa zrównoważonego środowiskowo, zasobooszczędnego, innowacyjnego, konkurencyjnego i opartego na wiedzy”. Minister dodała, że jest to ewentualne przesunięcie tylko „jednej części środków”, a inne programy są dostępne, co pozwoli utrzymać hodowcom ciągłość produkcji i nie zaburzy proporcji rynkowych. Minister poinformowała, że z doświadczeń perspektywy 2007-2013 wynika, iż pomoc finansowa oparta na systemie rekompensat spowodowała efekt „pułapki inwestycyjnej”, zmniejszyła rentowność gospodarstw akwakultury o blisko 20%, natomiast środki publiczne zamiast zwiększyć przychody gospodarstw karpiowych, spowodowały spadek cen karpia i zmniejszenie wydajności produkcji, w związku z czym podjęto decyzje o relokacji środków.

Zastępca dyrektora Departamentu Ochrony Przyrody w Ministerstwie Środowiska – pani Agnieszka Dalbiak, przedstawiła zgoła odmienne zdanie resortu środowiska, od zaprezentowanego przez resort Gospodarki Morskiej. Gospodarka stawowa zawsze przyczyniała się do ochrony i odbudowy ekosystemów wodnych 
i ich różnorodności biologicznej. W związku z tym te działania wodno-środowiskowe, które dotychczas były finansowane w ramach osi priorytetowej drugiej i w ramach programu PO Ryby, z punktu widzenia Ministra Środowiska były bardzo istotne. Dzięki wypłacanym dopłatom i przyznawanym środkom w wielu przypadkach możliwe było przeprowadzenie niezbędnych remontów infrastruktury, co skutkowało, że inwestycje wpływały również na ochronę bardzo cennych gatunków, jak również cennych siedlisk, które objęte były siecią Natura 2000. W obecnej perspektywie 2014-2020 środki finansowe przeznaczone na prowadzenie akwakultury, która jest jednocześnie przyjazna środowisku, są tak naprawdę jedynym źródłem dofinansowania działań prośrodowiskowych. Wychodząc z tego punktu widzenia
i ze względu na to, że te dopłaty były także bardzo korzystnym elementem w dialogu, jaki toczył się pomiędzy służbami ochrony przyrody a środowiskiem rybackim – resort środowiska stoi na stanowisku, że ta ilość środków, jaka była przeznaczona dla rolników hodowców karpi czy też innych ryb, takich jak np. pstrąg tęczowy, nie powinna zostać zmniejszona.

Przedstawiciele hodowców karpia wskazywali na problemy i zagrożenia z jakimi spotyka się rybactwo śródlądowe. Podniesiono, iż warunkiem zatwierdzenia Programu Operacyjnego „Rybactwo i Morze na lata 2014-2020” było zrealizowanie zasad wynikających ze Wspólnej Polityki Rybackiej, a więc przeznaczenie około 30% środków finansowych z programu na akwakulturę. To stanowisko wynika z uzgodnień z wszystkimi partnerami społecznymi w 2015 r. oraz, że Komisja Europejska 23 października 2015 r. zatwierdziła program z tym podziałem, który dzisiaj obowiązuje. Ten podział powinien zostać zachowany; gdyż gwarantuje zrealizowanie zasad wynikających ze Wspólnej Polityki Rybackiej w zakresie ochrony środowiska i ochrony zasobów żywych.Komisje postanowiły wrócić do tematu na jednym z kolejnych wspólnych posiedzeń.

26 maja 2017 (piątek),

godz. 9:30 – Podkomisja stała do spraw utworzenia Urzędu Bezpieczeństwa Żywności: Informacja Pełnomocnika Rządu do spraw organizacji struktur administracji publicznej właściwych w zakresie bezpieczeństwa żywności na temat zadań oraz planu działań. Posiedzeniu przewodniczyła pani posłanka Dorota Niedziela. W posiedzeniu uczestniczyła pani Ewa Lech podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi wraz ze współpracownikami, która poinformowała zebranych, że od przyszłego roku nad bezpieczeństwem żywności ma czuwać jedna inspekcja. Będzie to Państwowa Inspekcja Bezpieczeństwa Żywności  podlegająca ministrowi rolnictwa. Przejmie ona kompetencje pięciu funkcjonujących obecnie organów urzędowej kontroli żywności.

Pan Jarosław Pinkas powołany na pełnomocnika rządu ds. utworzenia jednolitej instytucji odpowiedzialnej za bezpieczeństwo żywności zastrzegł iż, jego kompetencje mają charakter organizacyjno-logistyczno-techniczny i nie obejmują spraw legislacyjnych. Podkreślił, że utworzenie jednej inspekcji, która będzie kontrolowała żywność "od pola do stołu", ma zwiększyć ochronę konsumenta poprzez uszczelnienie systemu nadzoru, zwiększenie jego przejrzystości i wyeliminowanie sporów, zmniejszenie kosztów urzędowej kontroli żywności i przyspieszenie reakcji na występujące kryzysy na rynku żywności. Nowa instytucja będzie miała "spionizowaną" strukturę. Jednostki terenowe będą podporządkowane kierownictwu nowej inspekcji. Nadzór nad inspekcją ma sprawować Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

(Źródło: KRIR, opracowanie: Grzegorz Anczewski)