Hodowla zwierząt jest jednym z głównych źródeł zanieczyszczeń środowiska naturalnego. Niewłaściwe magazynowanie oraz zagospodarowywanie odchodów zwierzęcych może doprowadzić do zanieczyszczenia gleby, wód oraz powietrza. Istotną rolę w utylizacji takich pozostałości i odpadów pełnią biogazownie rolnicze.
Biogazownie rolnicze często są postrzegane jako instalacje służące wyłącznie do wytwarzania „zielonej” energii elektrycznej oraz ciepła. Tymczasem spełniają one jeszcze jedną, nie mniej istotną rolę, utylizują pozostałości i odpady powstające w rolnictwie oraz przemyśle rolno-spożywczym. Przyczyniają się więc do ochrony środowiska naturalnego.
W 2016 r. w biogazowniach rolniczych przetworzonych zostało łącznie 3,2 mln ton surowców, w tym różnego rodzaju pozostałości i odpady stanowiły 2,8 mln ton, czyli 87% ogółu surowców.
Jedną z grup tych surowców stanowiły odchody zwierzęce: gnojowica, obornik oraz pomiot drobiowy – wykorzystano ich blisko 890 tys. ton (ponad 27% wszystkich przetworzonych surowców).
Tylko w 2016 r. około 12 mln m3 metanu mniej przedostało się do atmosfery dzięki utylizacji odchodów zwierzęcych w biogazowniach. Jak wiadomo, metan jest jednym z gazów, którego wpływ na efekt cieplarniany jest wielokrotnie wiekszy od powszechnie znanego dwutlenku węgla.
Jednocześnie ilość samego biogazu rolniczego wytworzonego w ubiegłym roku wyłącznie z odchodów zwierzęcych pozwoliła na wyprodukowanie ok. 44,9 GWh energii elektrycznej. Taka ilość energii, przy założeniu średniego zużycia energii elektrycznej w gospodarstwie domowym na poziomie 2,5 MWh rocznie, pozwoliła na zaspokojenie potrzeb około 18 tys. gospodarstw domowych.
Przetwarzanie odchodów zwierzęcych w procesie fermentacji metanowej ma wiele pozytywnych aspektów środowiskowych. Należą do nich przede wszystkim korzyści z wykorzystania masy pofermentacyjnej, która może stanowić cenny nawóz, łatwiej przyswajalny przez rośliny i pozwalający uzyskać wyższe plony niż w przypadku bezpośredniego zastosowania do nawożenia pól nieprzefermentowanej gnojowicy. Ponadto w procesie fermentacji zachodzącej w biogazowni rolniczej niszczone są niektóre bakterie chorobotwórcze (np. Salmonella, Escherichia coli) oraz nasiona chwastów, dzięki czemu ogranicza się konieczność stosowania chemicznych środków ochrony roślin. Dodatkowo masa pofermentacyjna charakteryzuje się mniejszą uciążliwością odorową w stosunku do nieprzefermentowanej gnojowicy oraz redukuje ryzyko zanieczyszczenia wód gruntowych i powierzchniowych.
Niewątpliwie właśnie z tego powodu biogazownie rolnicze powinny być postrzegane jako instalacje, które nie tylko produkują czystą energię, ale również przyczyniają się do zmniejszenia uciążliwości rolnictwa na środowisko naturalne. Co ważne, wpływają także na poprawę jakości życia na terenach wiejskich.